Pytania i odpowiedzi

Odpowiedzi na "List otwarty"

Szanowni Państwo,

W związku z wpłynięciem do Urzędu Miejskiego w Głownie w dniu 7 lutego 2022 r. pisma „List otwarty” datowanego na dzień 16 stycznia 2022 r. przedstawiamy odpowiedzi na zadane pytania. Wyrażamy nadzieję, że uwidocznią one złożoną perspektywę problemów związanych z gospodarką odpadami komunalnymi.  

Ad. 1.

Nie trzeba daleko szukać, by zauważyć, że przedstawiona w Państwa piśmie opinia dziennikarska nie bierze pod uwagę istotnych faktów. Sąsiadująca z Głownem gmina Dmosin ma bowiem taką samą stawkę, choć może pomniejszać koszty, gdyż jako gmina wiejska ma prawo korzystać z ustawowej ulgi w zakresie zmniejszenia częstotliwości wywozu śmieci.
Z udostępnionych publicznie informacji wynika, że u sąsiadów wyznaczono 4 rejony odbioru odpadów i w każdym wywóz następuje 42 razy w roku. W mieście Głownie mamy 10 rejonów i w każdym śmieciarka musi pojawić się minimum 65 razy. Na terenach wiejskich zagospodarowanie zaś we własnym zakresie drogiej frakcji BIO jest też łatwiejsze niż w miastach. Można sobie zadać pytanie, jakie byłyby koszty przy podobnej jak w Głownie liczbie kursów śmieciarek.      

Wskazany przez Państwa artykuł potwierdza zaś po raz kolejny stosowaną praktykę – by zmniejszyć wysokość opłaty śmieciowej, gminy po prostu dopłacają z własnych budżetów. Te, którym sytuacja finansowa pozwala, dopłacają więcej, inne mniej. W Głownie dopłacamy od samego początku wprowadzenia obecnie obowiązującego modelu śmieciowego, tj. od roku 2013.
W poprzednim roku koszty systemu sięgnęły około 5,6 mln złotych, Rada Miejska zaś specjalną uchwałą umożliwiła dopłatę z budżetu nawet do 1 mln zł. 

Z racji zaś przeprowadzanych wcześniej, niż w innych gminach, obowiązkowych przetargów na odbiór i zagospodarowanie odpadów, również wcześniej niż inni byliśmy zmuszeni wprowadzać konieczne nowe stawki. Podane w rozsyłanych mieszkańcom pismach pod koniec poprzedniego roku dane jasno pokazują, że w innych samorządach powiatu zgierskiego także następowały podwyżki opłat i do listopada, to nie nasze miasto miało je najwyższe. Ruch w górę trwa cały czas, od 01.01.2022 r. stawkę taką jak u nas ma Gmina Zgierz.

Ad. 2 i 4.

Należy raz jeszcze przypomnieć, że do końca 2021 r. odpady komunalne z naszego miasta odbierane były za ryczałtową zapłatą, niezależnie od ilości. Nawet gdyby było ich 10 razy więcej albo 5 razy mniej, cena byłaby taka sama. Od stycznia 2020 r. do maja 2021 r. koszt miesięczny wynosił 410 400 zł, a od czerwca 2021 r. wzrósł do 465 014 zł. Zmiana ta wynikała z drastycznego wzrostu opłat (w tamtym czasie już nawet 60-70 procentowego) za przyjmowanie odpadów przez zagospodarowujące je instalacje. Obecnie wszyscy widzimy, że koszty wszędzie rosną i szanse na zmniejszenie kosztów gospodarowania odpadami z tego tytułu są znikome.

Istotny dla sprawy jest jednak fakt, że od 01.01 2022 r. obowiązują u nas nowe rozwiązania, w wyniku których Miasto zapłaci firmie wywozowej od konkretnej ilości ton. Koszty systemu będą uzależnione więc od tego, ile ostatecznie tych śmieci będzie. Mogą spaść, jeśli jako mieszkańcy, wyprodukujemy ich mniej, ale mogą też wzrosnąć, gdy będzie ich więcej.   

W kwestii oceny liczby osób wytwarzających odpady i objęcia ich opłatą, istotne jest zasadnicze rozróżnienie, że w zakresie odbioru odpadów komunalnych zgodnie z prawem istnieją dwa osobne rozwiązania i nie ma możliwości uwzględnienia całej rzeczywistej liczby osób przebywających w Głownie w miejskim systemie śmieciowym. Odbiór odpadów komunalnych z posesji zamieszkałych zagwarantowany jest przez Miasto, a właściciele zobowiązani są składać deklaracje ile osób zamieszkuje daną nieruchomość i dokonywać opłat. Jednak, gdy osoby lub firmy prowadzą działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokali, to pozostają poza systemem miejskim, nie składają deklaracji, nie płacą Miastu, muszą zaś podpisać umowę z wybraną przez siebie firmą zajmującą się wywozem śmieci. Z dochodzących do nas sygnałów i pytań wynika, że bardzo wielu mieszkańców nie zdaje sobie sprawy z tej jakże podstawowej różnicy i obarcza samorząd odpowiedzialnością za nieuwzględnianie w systemie miejskim tych osób (często obcokrajowców), których z w/w oczywistych przyczyn objąć nim nie można.

Żadnego znaczenia nie ma także posiadanie zameldowania. Liczy się tylko to, gdzie faktycznie ktoś zamieszkuje w danej chwili. Znane są sytuacje, gdy osoby zamieszkują na konkretnej nieruchomości przez czas krótszy od wskazanego w ustawie do zgłoszenia deklaracji, Życie jednoznacznie wskazuje, że system polegający na deklaracjach jest z gruntu obarczony wadą, narażony na błędy, czy nawet oszustwa.  Będzie działał dobrze tylko wtedy, gdy nikt nie poda niezgodnych z prawdą danych.

Pracownicy Urzędu Miejskiego na bieżąco weryfikują składane deklaracje, w razie wątpliwości właściciele wzywani są do wyjaśnień. Od dawna wykorzystywano dostępne w Urzędzie Miejskim dane, jak choćby adresowe, meldunkowe, urodzin. W marcu 2021 r. na mocy porozumienia gmin: miasta Głowna i Świdnika trafiła do nas pomocna w tej sprawie aplikacja GOV TECH. Należy uświadomić sobie też fakt, że dopiero od września 2021 r., po nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach pojawiła się zgodna z prawem możliwość pozyskania danych znajdujących się w posiadaniu jednostek organizacyjnych Miasta: szkół, przedszkoli, żłobka, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Miejskiego Zakładu Komunalnego, czy też Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Dane te są opracowywane i porównywane, także za pomocą aplikacji. Niedługo zaczniemy weryfikację dokumentacji, jaka ostatnio pojawiła się w związku z masowym napływem do MOPS wniosków o tzw. zasiłek osłonowy.

Dla właściwej realizacji kolejnych zadań wynikających z przejścia Miasta na rozliczenie od ilości faktycznych ton wywiezionych odpadów, od 01.12.2021 r. w strukturach Urzędu działa osobny Referat Gospodarki Odpadami. Co jakiś czas śmieciarki są ważone przed i po załadowaniu, dodatkowym monitorowaniem i zbieraniem informacji objęte są posesje, na których prowadzona jest działalność gospodarcza wynajmu lokali. Wzywamy także do wyjaśnień dotyczących kwestii formy opodatkowania nieruchomości.

Osobną sprawą są pojawiające się zgłoszenia od mieszkańców wskazujących np. na wystawianie przez sąsiadów do odbioru odpadów nie tylko z domów, ale też i z ich firm, na podrzucanie śmieci do altanek śmietnikowych, szczególnie na terenie największej spółdzielni mieszkaniowej. Zwróciliśmy jej władzom uwagę na konieczność ich zabezpieczania, a nawet monitoringu, tak jak to czynione jest w dużej liczbie spółdzielni i wspólnot na terenie całego kraju. Dodatkową komplikacją może być pojawienie się niesegregowanych odpadów, co może skutkować koniecznością nałożenia stawek karnych (w Głownie to dwukrotność opłaty). Jesteśmy też w trakcie wyjaśniania postępującego i budzącego wątpliwości znacznego spadku (sięgającego niemal 500 osób) zadeklarowanych mieszkańców w zasobach tej spółdzielni.           

Ad. 3.

Doświadczenie życia społecznego pokazuje, że to co dla jednych mieszkańców wydaje się dobre, inni odbierają negatywnie. Wśród ustawowych możliwych do wyboru przez samorządy metod obliczania opłaty za śmieci (od osoby, od wody, od metrów powierzchni mieszkania) nie ma idealnej, każda ma przeciwników. Władze samorządowe muszą zaś którąś wybrać. Zawsze znajdują się wtedy oponenci.

Warto przypomnieć, że propozycja zmiany przez samorząd metody ustalania opłaty śmieciowej na taką od zużytej wody pojawiła się w 2019 r. W odpowiedzi 19 listopada 2019 roku Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej w Głownie oraz mieszkańcy złożyli stanowczy protest, co do ewentualnego zastosowania tej metody.

Trzeba zaznaczyć, że w wyniku zmian ustawowych z 2021 r., w obecnej sytuacji prawnej w przypadku metody ustalenia opłaty od ilości zużytej wody wysokość opłaty nie może przekroczyć 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę, ogółem za gospodarstwo domowe, tj. 149,68 zł. Realizacja Państwa wniosku o zastosowanie metody od zużytej wody doprowadziłaby więc do absurdalnej sytuacji, w której w lokalach zamieszkanych przez dużą liczbę osób, opłata nie mogłaby być wyższa niż te wspomniane wyżej prawie 150 zł. Chyba nie byłoby to rozsądne.   

Ad.5 i 6.

Od roku 2009 do 2021 r. Gmina Miasta Głowno z tytułu udziału w Związku Międzygminnym „Bzura” poniosła dotychczas koszty w wysokości 680 973,89 zł. – jako składka członkowska oraz w wysokości  1 934 627,62 zł.  – jako składka inwestycyjna.

Warto tu przypomnieć, że w 2017 roku w Piaskach Bankowych rozpoczęła się budowa Regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych. Koszt wynosił 61 008 000,00 zł . Niestety ówczesny Wojewoda Łódzki stwierdził nieważność pozwolenia na budowę. Wykonawca zszedł z placu budowy, co uniemożliwiło jej realizację. Niestety, żadnym powodem do satysfakcji jest wyrok Sądu, po zaskarżeniu przez Związek „Bzura”, uznający decyzję wojewody za bezpodstawną.

Podstawowym finansowym celem realizacji tej inwestycji od początku jest zmniejszenie i zminimalizowanie opłaty za odpady ponoszone przez mieszkańców gmin członkowskich Związku. W chwili obecnej gminy zobowiązane są do przeprowadzenia postępowania przetargowego i to oferent dyktuje warunki realizacji zamówienia, cenę za którą będzie realizował umowę, czyli odbiór i zagospodarowanie odpadów w instalacjach – zakładach do tego przeznaczonych. Powszechnie znanym faktem jest to, że w miastach i gminach,  które posiadają takie zakłady, albo są ich udziałowcami opłaty są niższe. Przykładem może być chociażby firma Ekoregion Sp. z o.o. z siedzibą w Bełchatowie zrzeszająca ponad 20 samorządów z województwa łódzkiego. Posiada ona trzy Zakłady Zagospodarowania Odpadami Komunalnymi. Stawki opłat za odpady w przykładowych gminach, udziałowcach Ekoregionu, potwierdzają tą prawidłowość: Gmina Kleszczów 20 zł, Miasto Bełchatów 29,50 zł, Miasto Skierniewice 25 zł, Miasto Pajęczno 25 zł, Miasto Działoszyn 25 zł. Miasta i gminy mające udziały w w/w firmie mają bezpośredni wpływ na wysokość opłat oraz posiadają pełną kontrolę na odpadami komunalnymi odbieranymi z ich terenów. Tak byłoby też w zakładzie Związku Międzygminnego ”Bzura”.        

 

Z poważaniem

Zastępca Burmistrza Głowna

/-/

     Magdalena Błaszczyk